Feiten en cijfers over de digitale infrastructuur

De Nederlandse digitale infrastructuur is van wereldklasse, schrijft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Om die positie te behouden, is het wel noodzakelijk om te blijven investeren in uitbreiding. Dat en meer staat te lezen in het rapport “De staat van de digitale infrastructuur”. In het rapport en de onderliggende studies worden recente onderzoeken van Stratix meermalen aangehaald.

EZK geeft een uitvoerig overzicht van alle beleidsterreinen en acties rond de ruggengraat van onze digitale economie. Die infrastructuur is veel meer dan glasvezel en mobiel breedband. Zij omvat ook datacenters, hosting en exchange en cloud-toegang, geholpen door een flink aantal zeekabels.

Datacenters

De sector digitale infrastructuur, met telecombedrijven, internetknooppunten, datacentra en cloudaanbieders, draait een omzet van ongeveer 24,2 miljard euro per jaar, 2 procent van de Nederlandse economie. De sector levert ongeveer 200.000 banen op.

Het energieverbruik van de sector wordt geschat op 18 petajoule, ongeveer 0,65 procent van het Nederlandse energieverbruik. Het totale energieverbruik is gering, maar de invloed op het stroomnet kan plaatselijk groot zijn. Dat geldt bijvoorbeeld voor datacenters, die veel vermogen op een klein oppervlak vragen. Datacenters zitten bovendien geclusterd. Internetbedrijven wisselen enorme hoeveelheden data uit en daarom sluiten ze hun netwerken fysiek op elkaar aan. De regio Amsterdam is zo’n belangrijk knooppunt van bedrijven.

Stratix heeft vorig jaar onderzoek gedaan voor de Metropoolregio Amsterdam (MRA) naar feiten en cijfers die de stand van zaken ten aanzien van datacenters in de MRA weergeven. Er waren zeer uiteenlopende getallen in omloop over de omvang van de sector en de groei van het energieverbruik.

Stratix liet zien dat de voetafdruk van de digitale sector significant is, maar niet zo groot en snelgroeiend als sommige studies en schattingen lieten zien. De resultaten van Stratix worden onderschreven in het onderzoek dat voor EZK is uitgevoerd. De publicatie ‘Rapportage Datacenters – Impact en feiten’ van Stratix is hier te vinden.

Zeekabels

Amsterdam is zo’n knooppunt geworden, omdat er belangrijke zeekabels aan land komen. De grote technologiebedrijven kopen capaciteit in op zeekabels onder de oceanen en investeren ook om nieuwe routes aan te leggen. Om het risico op uitval te verkleinen hebben ze wel vijf redundante routes.

Sinds een aantal jaar staat het belang van die zeekabels hoger op de politieke agenda, zowel bij het ministerie als in de Tweede Kamer. EZK haalt de Stratix handleiding aan: “hoe een zeekabel aan te leggen naar Nederland” en het onderzoek naar het belang van deze kabels voor de economie. Om dat belang te behouden, kan de overheid een actieve rol spelen om te zorgen dat nieuwe kabels in Nederland aan wal komen.

Vaste en mobiele netwerken

Nederland heeft ook een heel goede dekking van vast en mobiel breedband. Zodra de 3,5 GHz-vergunningen zijn verdeeld, kunnen de mobiele aanbieders de capaciteit van hun 5G-dienst flink uitbreiden.

Ook de aanleg van glasvezel gaat nog een paar jaar in hoog tempo door. Toch zijn er wel knelpunten. Er zijn naar schatting 19.000 adressen waar geen hoogwaardige vaste internetaansluiting beschikbaar is, schrijft EZK.

De oorzaken daarvan zijn divers. Soms liggen huizen of bedrijven erg afgelegen ten opzichte van bestaande netwerken. Soms is het ter plekke moeilijk om te graven, bijvoorbeeld omdat er een kanaal in de weg ligt. Een deel van die adressen zal mogelijk alsnog een aansluiting op glasvezel krijgen, maar voor een deel is dat niet commercieel haalbaar.

Het onderwerp heeft de aandacht van meerdere partijen in de Tweede Kamer. Meerdere fracties hebben deze maand vragen gesteld aan minister Adriaansens van EZK. Stratix houdt de breedbanddekking in detail bij en kan laten zien welke adressen dat zijn.