EU bereikt akkoord over de Gigabit-verordening

EU bereikt akkoord over de Gigabit-verordening

De Europese Unie heeft een akkoord bereikt over de Gigabit Infrastructure Act (GIA). Na een nacht onderhandelen werden de Commissie, de Raad en het Parlement het samen eens. De Europese Commissie zal het wetsvoorstel nu gaan publiceren.

De onderhandelingen hebben bijna een jaar geduurd. Op 23 februari 2023 presenteerde Eurocommissaris Thierry Breton zijn ‘Connectivity Package on Digital Networks and Infrastructure’. De Gigabit Infrastructure Act is de opvolger van de Richtlijn Kostenreductie Breedband uit 2014. Het overkoepelende doel: vergemakkelijk en versnel de uitbouw van glasvezel en 5G, door vergunningen en procedures flink te stroomlijnen.

Situatie per land verschillend

Met elk voorstel vanuit de Commissie krijgen de lidstaten de tijd om te bepalen wat zij er zelf van vinden. Elk land heeft zijn tradities en condities voor de manier waarop de gemeente (of een andere overheid) de vergunningen afgeeft. Een paar regeringen waren al meteen kritisch over het nut van de GIA. In veel landen is de uitrol van FTTH al voltooid, dus welk doel wordt er dan nog mee gediend?

De telecomaanbieder heeft er belang bij om gemakkelijk vergunningen te krijgen. De overheid erkent dat belang, maar zal het wel afwegen tegen andere publieke belangen, zoals goed beheer van de ondergrond. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft daar nadrukkelijk op gewezen.

En er is de kwestie van timing. De uitrol van glasvezel gaat momenteel zo hard, dat de definitieve richtlijn daar nog weinig verschil kan maken, zo tegen het eind van 2026.

Raad en Parlement stemmen in

Op een Europese top op 5 december is de raadspositie bepaald in een stemming. Nederland heeft een paar punten binnen weten te halen, in samenwerking met andere landen. De lidstaten hebben een paar uitzonderingen toegevoegd aan het voorstel.

Parallel daaraan heeft het Europees Parlement de GIA behandeld, met een opvallende wijziging. In oktober heeft het EP een amendement aangenomen over lagere tarieven voor telefoongesprekken binnen de EU. De huidige prijsplafonds lopen namelijk af in mei dit jaar. Het Parlement wil die verlengd hebben.

Zo gaat het wel vaker in Brussel. De lidstaten en het Parlement hebben allebei hun eigen versie aangenomen. Die versies zijn onderling verschillend en anders dan het origineel van de Commissie. Zoals gebruikelijk volgt dan de triloog, onderhandelingen op hoog niveau.

Onderhandelen tot in de kleine uurtjes

België heeft dit halfjaar het roulerend voorzitterschap van de Europese Unie. De Vlaamse omroep VRT kreeg een kijkje achter de schermen. We zien de wandelgangen van het Parlement in Straatsburg, we zien gedempt pratende ambtenaren, maaltijdboxen en een zaaltje waar tot 10 voor 5 in de ochtend werd onderhandeld voor dit akkoord.

Het bereikte compromis bevat maatregelen die bedoeld zijn om de positie van de gemeente te versterken in procedures met de telecomaanbieders. Er zit wat maatwerk in voor kleine gemeentes en gemeentes in ruraal gebied. Ook hebben de onderhandelaars de angel uit de voet gehaald wat betreft dat intra-EU bellen. De prijsplafonds blijven, met de belofte om ze te evalueren en het vóór 2029 te regelen.

Alles is er nu op gericht om de richtlijn snel af te ronden en te publiceren. De verordening treedt 18 maanden na publicatie in werking. Overheid en bedrijfsleven hebben die tijd om zich voor te bereiden. Stratix volgt deze materie op de voet en adviseert over deze vraagstukken. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Rudolf van der Berg.